กลับมาอีกครั้งกับการรีวิวหมึก Rohrer & Klingner จากเมือง Leipzig ประเทศเยอรมนี ท่ามกลางสถานการณ์โลกที่หนักหน่วงจากการระบาดของโคโรน่าไวรัส หรือ Covid-19 ในคราวนี้ ผู้เขียนจะรีวิว Salix อันเป็นหมึกสีนํ้าเงินเข้มสีหนึ่งที่เป็นหมึกแบบ Iron Gall อันเป็นรากฐานของหมึกปากกามายาวนานและมีคุณสมบัติทนทาน เหมาะกับการบันทึกบทเรียนประวัติศาสตร์ในช่วงเวลานี้

Iron Gall Ink คืออะไร?

Iron Gall Ink เป็นหมึกที่ได้จากกระบวนการทางเคมี ไม่ว่าจะเป็นการผสม การหมัก หรือการสกัดของสารที่มีคุณสมบัติ tannin acids ซึ่งมักสกัดมาจาก Gall nut หรือผลจากต้นโอ๊ก (Oak tree) เข้ากับนํ้า ยาง (Gum) และ Iron salt/Vitriol หรือเกลือโลหะซัลเฟต จนเกิดเป็นหมึกสีเข้มไปทางนํ้าเงินดำ นํ้าตาลดำ หรือม่วงดำ

กระบวนการสร้างหมึกประเภทนี้ คาดว่าเกิดขึ้นตั้งแต่สมัยโรมันโบราณที่ Gaius Plinius Secundus (AD 23-79) ได้ริเริ่มสูตรหมึกดังกล่าว และต่อมามีการใช้อย่างแพร่หลายในยุคกลางและยุคสมัยใหม่ตอนต้น โดยพบได้จากงานคัมภีร์ทางศาสนา เอกสารทางการในอดีต หนังสือภาพวาดของดาวินชี่ รวมถึงการนำมาใช้กับเอกสารราชการจนถึงขั้นมีการกำหนดคุณสมบัติและมาตรฐานของหมึก Urkundentinte Inks ในเยอรมัน U.S. government “standard ink” formula ของรัฐบาลสหรัฐอเมริกา และ Indian Standard 220 ของสำนักงานสำมะโนครัวประเทศอินเดีย เป็นต้น

เรียกได้ว่า Iron Gall Ink เป็นหนึ่งในรากฐานสำคัญทางประวัติศาสตร์ของการเขียนมาอย่างยาวนานเลยทีเดียว

สำหรับผู้ที่สนใจประวัติความเป็นมาของหมึก Iron gall และวิธีการทำแบบดั้งเดิม ผู้เขียนแนะนำให้ลองอ่านจาก The Iron Gall Ink Website และ Wikipedia

Salix จาก Rohrer & Klingner เป็นหมึกในกลุ่มนี้ที่ออกแบบมาใช้กับปากกาหมึกซึมในโลกยุคปัจจุบันเป็นหลัก โดยมีสีนํ้าเงินเข้มในลักษณะของสีกรมท่า (Navy) ที่มีลักษณะไปทางนํ้าเงินดำเข้มเป็นหลัก

นอกจาก Salix แล้ว หมึกในกลุ่มที่ใช้เขียน (writing ink) ของ R&K ที่เป็นลักษณะเดียวกันยังมีสี Scabiosa (สีม่วงดำ) เป็นอีกหนึ่งทางเลือกสำหรับผู้ที่สนใจหมึกประเภทนี้

ตัวผลิตภัณฑ์

เช่นเดียวกับหมึกกลุ่มใช้เขียนสีอื่นของ R&K ตัวบรรจุภัณฑ์มาในรูปแบบขวดยาสีนํ้าตาลเข้มที่ป้องกันการทำปฏิกิริยากับแสง ปริมาตร 50ml. 

ผู้เขียนได้มาจาก Drop.com เมื่อประมาณ 1 ปีก่อน ในราคาประมาณ 200 บาทต่อขวด (เป็นการจำหน่ายแบบแพค 3 ขวด)

สำหรับราคาปลีกในไทยอยู่ที่ขวดละ 500 บาท ในร้าน Lamune และ The Pips Café ซึ่งถึงแม้ว่าจะสูงแต่ยังมีความเหมาะสมกับคุณภาพหมึก รวมถึงคุณสมบัติในการกันนํ้าซึ่งจะรีวิวกันในลำดับถัดไป

ทดสอบการเขียน 

ผู้เขียนใช้ปากกาหมึกซึม Caran d’Ache 849 ขนาดเส้น Medium และ Automatic Pen หัวขนาด 4.5 mm. มาเขียนลงในกระดาษสมุดถนอมสายตาไม่ระบุยี่ห้อจากประเทศจีน และสแกนโดยใช้ Epson L220

Salix ให้สีเป็นนํ้าเงินดำ (Blue Black) ที่ออกโทนไปทางดำมากกว่านํ้าเงินเข้ม ให้ความรู้สึกสุขุม หนักแน่น บางทีดูอึมครึม ไม่สดใส เหมาะกับการใช้ในงานเขียนที่เป็นทางการหรือการใช้เซ็นเอกสารต่าง ๆ ในกรณีที่ปากกาจ่ายนํ้าหมึกน้อยก็จะจางลง (Fading) แต่คงความเป็นสีนํ้าเงินดำที่เบาบางลง มีการไล่แสงและเงา (Shade and Sheen) ที่ไม่โดดเด่นนัก เมื่อเทียบกับหมึกปากกาที่ผู้เขียนเคยใช้งาน 

สิ่งที่น่าสนใจประการหนึ่ง คือ เมื่อเริ่มเขียนแล้วหมึกยังไม่แห้ง เราจะเห็นสีหมึกเป็นสีนํ้าเงินเข้มคล้ายสี Royal Blue แบบปกติ แต่พอเริ่มแห้งหมึกจะกลายเป็นสี Blue Black ตามรูปที่สแกนมา โดยการแห้งใช้เวลาประมาณ 5-10 วินาที ขึ้นอยู่กับการจ่ายหมึกของปากกาและกระดาษที่ใช้

ตัวหมึกไม่มีอาการเส้นแตก (Feathering) หรือ การซึม (Bleeding) ในกระดาษที่ใช้ทดสอบซึ่งมีคุณภาพดี แม้แต่การลองเขียนกับกระดาษถ่ายเอกสาร Double A และซองจดหมาย ที่ไม่มีการซึมมากนัก จึงเหมาะกับการใช้ในงานเอกสารทั่วไป

ที่สำคัญอีกประการ คือ คุณสมบัติกันนํ้า (Waterproof) ของหมึกตัวนี้ อันเป็นคุณสมบัติสำคัญของ Iron gall ink ที่สามารถกันนํ้าได้ โดย Salix นั้นมีอาการสีจางลงเพียงเล็กน้อยเมื่อโดนนํ้า แต่ข้อความที่เขียนไว้ยังสมบูรณ์จนไม่รู้สึกถึงความแตกต่าง ดังนั้น ผู้เขียนจึงวางใจได้เวลาต้องการบันทึกอะไรสำคัญ หรือการเซ็นเอกสารโดยใช้ Salix  ทั้งนี้ การใช้หมึกที่มีความทนทานเป็นพิเศษ ผู้ใช้งานควรระมัดระวังกับการเติมหมึกให้อยู่ในปริมาตรพอต่อการใช้งาน และหมั่นทำความสะอาดปากกาเป็นประจำ เพื่อลดปัญหาการอุดตันและหมึกแห้ง 

คุณสมบัติกันนํ้าเป็นความแตกต่างที่สำคัญระหว่างหมึก Iron gall และหมึกสีนํ้าเงินดำทั่วไป โดยขอเทียบกับ Montblanc Midnight Blue ที่ทางเว็บไซต์เคยนำมารีวิวกัน และเป็นหมึกที่ให้สีแบบ Iron gall ink แต่ไม่มีคุณสมบัติกันนํ้าแต่อย่างใด

ผู้เขียนยกบทสนทนาระหว่าง Benjamin F. Gates และ Shaw ในภาพยนตร์เรื่อง National Treasure (2004) ซึ่ง Gates พระเอกของเรื่องได้อธิบายถึงการใช้ Iron gall ink ของคนในยุคแห่งการสร้างชาติอเมริกา เป็นการปิดท้ายรีวิวฉบับนี้

สรุป

Salix จาก Rohrer & Klingner นับว่าเป็นหมึกนํ้าเงินดำที่ให้ความคุ้มค่าเป็นอย่างยิ่งสำหรับผู้ที่ต้องการใช้หมึกที่มีความทนทานในงานเขียนสำคัญ การใช้ในเอกสารทางการ หรือการเซ็นเอกสารสำคัญ Salix มีราคาที่ไม่แพงเมื่อเทียบกับคุณสมบัติกันนํ้า ความเป็น Iron gall ink และความย่อมเยาเมื่อเทียบกับคู่แข่งในตลาด ทั้งนี้ทั้งนั้น Salix เป็นหมึกที่ให้ความรู้สึกเคร่งครัดและขาดความเป็นกันเอง จึงอาจไม่เหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการจดบันทึกเพื่อเป็นงานอดิเรก